Radyatör Nedir? İçten yanmalı motorlarda, verimli bir yanmanın ortaya çıkabilmesi için oldukça yüksek ısılar meydana gelir. Duruma göre yaklaşık 100-140 santigrat dereceye ulaştığından söz etmek mümkün. Bu kadar ısıya motor ve çevresindeki etkenler nasıl dayanacak? Dokunduğu an erimesine neden olacaktır. Bu durumda motorda hararet oluşumuna ve birçok filme sahne olan “motor kaputundan duman çıkmasına” neden olur. Radyatör ne işe yarar konusunda genel bir bilgilendirmenin ardından, Radyatör Ne demek, neden arızalanır? Konusunu daha geniş ele alalım.
İçindekiler
Arabada Radyatör Nedir?
Radyatör Nedir? Arabada radyatör oldukça kritik bir işlevi yerine getirir; motorun aşırı ısınmasını önler. Radyatör sisteminden akan soğutma sıvısı, motordaki fazla ısıyı emer ve uzaklaştırır. Soğutma sıvısı daha sonra, soğuduğu radyatörden geçer ve ardından tekrar ısıyı emmesi için motora geri verilir. Bir radyatör, alüminyum veya pirinç borularla birbirine bağlanan iki depoya sahiptir. Soğutma sıvısı bu borulardan geçtiğinde, radyatör soğutma fanı, soğutma sıvısının sıcaklığını düşürmek için radyatöre hava üfler.
Su deposu genellikle plastikten yapılır ve çatlaması dışında, soğutma sıvısını sızdırmaya başlaması radyatör arıza belirtilerinin öne çıkan göstergesidir. Depo veya borular çatlarsa, soğutma sıvısı sızar, araç aşırı ısınır ve ciddi motor hasarına neden olabilir. Ayrıca, kaçak dışında radyatörlerin de zamanla tıkanabileceğini de hatırlatalım. Tıkanma ya da kaçak sonrasında, radyatörden yeterince soğutma sıvısı akmaz ve bu da motorun aşırı ısınmasına neden olarak, ısı patlaması ortaya çıkar.
Radyatör tüm bunları bilinenlerin aksine yalnızca “Radyatör peteği” vasıtasıyla yapmaz. Sistemin nasıl çalıştığına detaylıca değinmeden önce, radyatör parçalarına değinelim.
Radyatör Parçaları Nelerdir?
Radyatör Parçaları Nelerdir? Radyatör parçaları yeni nesil araçlarda daha değişken olsa da temel parçaları hep sabittir. Onları da şu parçalar oluşturmaktadır.
- Su pompası: Su pompası için sistemin beyni diyebiliriz. Pompa, soğutma sıvısını direkt olarak motora aktarır.
- Soğutulma fanı: Soğutma fanı, ısıyı emen soğutma sıvısını tekrar normal değerlere düşürmek için kullanılır. Bunu yaparken de atmosferdeki havadan faydalanır. Otomobillerin ön kısımlarında, ön tamponun üstünde hava giriş ızgaraları bulunmaktadır. Buradan alınan havayla soğutma sıvısı tekrar soğutulur. Fakat, rölantide bekleme veya trafikte duraklamanın yoğun olduğu durumlarında hava yeteli oranda alınamaz. Bu durumda da soğutma fanı devreye girer ve akışkanı soğutur.
- Termostat: Arabada Termostat soğutma sıvısının sıcaklığının önceden belirlenen seviyede kalmasını sağlar. Buna soğutma dışında ısıtma da dâhildir. Arabada Termostatın oldukça fazla görevi var, bu nedenle Arabada Termostat Nedir? Konusunda görevlerini, ne işe yaradığını en önemlisi de ne zaman değiştirilmesi gerektiğini detaylı bir şekilde ele aldık. Mutlaka incelemelisiniz.
- Radyatör kapağı: Motor ısının 100-140 santigrat dereceye kadar ulaştığından söz etmiştik. Bu sıcaklık yalnızca ısı değil, aynı zamanda da yüksek bir basınç oluşuyor. Bu basıncı dengelemek için vakum ve basınç valflerinden oluşan radyatör kapağı kullanılmaktadır. Basınç valfi açılarak, basıncı düşürüyor ve peteklerde biriken sıvı rezervuar tankına aktarılıyor. Basınç düşüp istenilen seviyeye geldiğinde, vakum valfi devreye giriyor ve soğutucu sıvıyı radyatöre yolluyor.
Radyatör parçalarına da yer verdik, en önemlisi bu parçalar nasıl çalışıyor?
Radyatör Nasıl Çalışır?
Radyatör Nasıl Çalışır? Radyatörün çalışma sistemi, ona bağlı olan parçaların eşliğiyle birlikte gerçekleşir. Yukarıda parçaları açıkladık, çalışma sisteminin işleyişi şu şekilde,
- Devir Daim pompası (Su pompası) aracın içindeki soğutma sıvısını(Antifiriz) motor bloğuna aktarır ve iç kısmında gezinmesini sağlayarak ısının emilmesine neden olur.
- Isıyı emen ve yüksek dereceye ulaşan soğutma sıvısı, soğutulmak üzere tekrar radyatör peteklerine gönderilir. Aracın ön kısmında yer alan radyatör peteği, aracın ızgara kısmından içeriye alınan hava eşliğinden tekrar soğutulur.
- Soğutulan su, tekrar motora gönderilir ve ısıyı emer. Bu döngü sürekli şekilde devam eder.
Tabi, ısıtılan su direkt olarak radyatöre gönderilirken farklı görevleri de üstlenir. Isınan sıvı, termostat üzerinde yer alan kanallara aktarılır ve özellikle kış dönemlerinde aracın iç kısmını ısıtma ihtiyacı buradan giderilir. Yani, siz kaloriferi açtığınızda gelen ısı buradan karşılanıyor. Eski nesil iş makinelerinde, daha çok ısınabilmek için ön tampon ızgarası kapatılırdı.
Sistem bu kadar geniş, arızası büyük sorunlara neden olabiliyor. Motoru komple “çöp” yapar. Peki, neden arızalanıyor?
Radyatör Neden Arızalanır?
Radyatör Neden Arızalanır? Radyatör, sistemsel çalışması aşasında ısıtma ve soğutmanın dengelenmesi için, yaptığı çalışmalarda borular kullanmaktadır. Bu borular da radyatör boruları ya da radyatör hortumu olarak da adlandırılır. Bu borular için dayanıksız malzeme kullanımı, boruların lastik ya da dokuma malzemesinden üretilmesi, zaman içinde aşınarak yırtılmalarına ve bağlantı noktalarından su sızdırmalarına neden olur. Aracınızın alt kısmından damlayan su, bunun bir göstergesi olabilir.
Not: Özellikle yaz aylarından klimayı açınca, arabayı park ettikten sonra klimanın tahliye suyu da akar. Radyatördeki kaçak sonucu akan su oranı daha yüksektir. Bu nedenle “Su damlıyor” diyerek panik yapmayın.
Radyatör Arızaları Nasıl Anlaşılır?
Radyatör Arızaları Nasıl Anlaşılır? Eğer sürüş esnasında hararetin birden yükseldiği fark ederseniz, radyatör arızasından söz edebiliriz. Ayıca motor kaputundan yangın misali dumanlar yüksek oranda gözlemlenebilir. Fakat kontrol için motor sıcakken, soğutucunun kapağını açıp buhara maruz kalmayın. Arızalı bir radyatörün iki ana belirtisi bulunmaktadır,
- Araba aşırı ısınır, hararet birden yükselir
- Soğutma sıvısı (kırmızı, sarı, yeşil sıvı) sızdırır.
Tüm bu arıza belirtilerinin dışında birde sistemin doğal arızası söz konusu. Soğutucular alüminyum malzemelerden yapılır, zamanla da kullanıma bağlı olarak sızdırmazlık özelliğini yitirir ve su kaçırmaya başlar. Bu kaçaklar aynı zamanda paslanmalara neden olur.
Radyatör Bozulursa Ne Yapılır?
Radyatör Bozulursa Ne Yapılır? Seyir halinde ilerlerken, radyatör arızasını fark etmişseniz aracınızı hemen müsait bir yere çekin. Daha sonra da aşama aşama aşağıdaki adımları uygulayın,
- Aracınızı uygun bir yere aldıktan sona hiçbir işlem yapmayın.
- Mevsim sıcaklığına göre değişkenlik göstermekle birlikte yaklaşık 1 saat motorun soğumasını bekleyin.
- Sıcakken kontrol girişiminiz, elinizi yakmanıza; radyatör kapağını sökme girişiminiz basıncın etkisiyle kapağın vücudunuza zarar vermesine neden olacaktır.
- Motorun soğuduğuna eminseniz, kontrollerimize başlayabiliriz.
- Seyir halinde yapabilecekleriniz kısıtlı, tek müdahale şansımız radyatör hortumu
- Radyatöre bağlı hortumlarda her hangi bir yırtılma, çatlama var mı fiziki kontrolünü yapın.
- Eğer bir yırtık tespit ederseniz, o bölgeden kesip direkt bağlamayı deneyin; hortum yetişmiyorsa zarar gören bölgeyi bantlayabilirsiniz.
- Motor devrini yükseltmeden kontrollü bir şekilde ilerleyin, yardım alabileceğiniz ilk noktada durup hortumu değiştirin.
Bu nedenle aracınızla oynamadan çekiciye yükleyin. Aksi durumda motorunuz tamamen çöp olur. Ayrıca, Radyatörü değiştirirken, radyatör kapağını ve termostatı da değiştirmek en iyisidir. Radyatörünüz değiştirildikten sonra, her şeyin çalışır durumda olduğundan emin olmak için, sızıntı olup olmadığını kontrol ettirmek en iyisidir. Radyatör değiştirilirken, radyatör hortumları başta olmak üzere tüm soğutma sistemi kontrol edilmelidir.
Dikkatinizi çekebilir: En ucuz sıfır araç alma yöntemi – Oyak Araç Kampanyası 2023 Gelişmeleri
Radyatörün Arızalanmaması İçin Neler Yapılabilir?
Radyatörün Arızalanmaması İçin Neler Yapılabilir? Soğutma sıvısını düzenli aralıklarla değiştirmek önemli bir husus. Bunun için üretici tarafından sağlanan servis bakım programını takip edin. Soğutma sıvısını her 40.000-60.000 km’de bir değiştirmek sistemin sağlıklı çalışması için önemli. Ayıca, bu işlemi siz de yapabilirsiniz. Antifiriz Nedir, Antifiriz Nasıl Değiştirilir konusunda geniş bir şekilde anlattık. Tıklayarak kendi işlemini kendiniz yapabilirsiniz.
Soğutma sıvısının değiştirilmesi, radyatör ve motordan akmasını engelleyebilecek pas veya kireç gibi kirletici maddelerden arındırılmasını sağlayacaktır. Yüksek motor sıcaklıkları göz önüne alındığında, radyatördeki tankların çatlaması kaçınılmazdır. Radyatör ve gerekli radyatör hortumları değiştirilirken, termostat da değiştirilmelidir. Kirlenmeleri gidermek için sistemdeki tüm eski soğutma sıvısı da temizlenmelidir.
Sık Sorulan Sorular – Radyatör Nedir
Bu bölümde hazırladığımız içeriklere yönelik, siz değerli kullanımızın uzmanlarımıza yönlendirmiş olduğu en sık sorulan soruları derledik. Özet niteliğinde okuyup, konu hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Ayrıca Radyatör nedir konusuna yönelik aklınıza takılanları, sormak istediklerinizi ya da deneyimlerinizi bizlerle YORUMLAR bölümünden paylaşırsanız yayınlamaktan mutluluk duyacağımızı bilmenizi isteriz.
Radyatör neden arızalanır?
Radyatör neden arızalanır? Radyatör arızalanın büyük bir kısmı, soğutma için hortumlarda gezinen yüksek ısıya maruz kalan kaynar suyun parçaya zarar vermesinden kaynaklanır. Ayrıca, radyatörün taş sıçraması sonucunda delinmesi, termostat ya da devirdaim pompası arızaları sistemin arıza potansiyeli yüksek nedenlerinden bazılarıdır
Radyatör kapağının arızalı olması aşağıdakilerden hangisine neden olabilir?
Radyatör kapağının arızalı olması motorun hararet yapmasına neden olur. Diğer seçenekler, radyatör ve soğutma sisteminden bağımsız farklı yapıda ye alır
